Binnen een woongemeenschap wil je dat iedereen betrokken is en zich gehoord voelt in de besluitvorming. Tegelijkertijd moet er op enig moment een besluit genomen kunnen worden. Met Deep Democracy benut je daarin juist ook de inzichten van een minderheid. De LVGO organiseert 21 april 2023 een workshop rond deze gespreksmethode.
In eerste instantie roept de naam Deep Democracy wellicht het eindeloos stemmen rond deelvragen binnen een groter vraagstuk op. Maar zo is de gespreksmethode zeker niet bedoeld. Deep Democraty is een mogelijk alternatief voor sociocratische besluitvorming: Met de laatste methode komt de groep via een drieslag (informatie – meningsvorming – besluit) tot een gezamenlijk besluit. Bij Deep Democracy wordt er al vrij snel gestemd om zo snel helderheid te krijgen waar eventuele tegenstellingen van mening en inzichten bestaan.
Wijsheid van de minderheid
Workshopleider Gabriëlle Verbeek: ‘Vervolgens nodigt de gesprekleider die minderheid uit haar mening te beargumenteren. Je geeft dus bewust ruimte aan de argumenten van de minderheid. In tegenstelling tot sociocratische besluitvorming lost de groep het niet stapje voor stapje zelf op, maar komen de tegenargumenten snel boven tafel.
In tegenstelling tot sociocratische besluitvorming lost de groep het niet stapje voor stapje zelf op, maar komen de tegenargumenten snel boven tafel.
Vervolgens wordt gekeken welke lering er uit die argumenten getrokken kan worden. In Deep Democracy spreken we van “de wijsheid van de minderheid”. Met het inzicht van de minderheid houd je de mening van de meerderheid nog eens tegen het licht. Je vraagt zelfs actief naar alternatieve opvattingen, om onderstromen boven water te krijgen. Zo kom je tot een door ieder gedragen (en daardoor vaak beter) besluit. In de workshop heb ik daar een hele leuke praktijkoefening voor. Welke, dat blijft natuurlijk nog een verrassing.’
Een voorbeeld uit de praktijk
‘Maar ik kan wel alvast een voorbeeld geven: Stel. de vraag ligt voor wanneer het bewonersoverleg wordt ingepland. Overdag, ’s avonds, welke dag van de week? Je vraagt de groep: Wie heeft hier ideeën over? Een bewoner geeft aan dat de voorkeur naar zaterdagavond uit gaat. Een ander stelt donderdagavond voor. De gespreksleider vraagt: is er nog een heel andere opvatting? Dan komt iemand met vrijdagochtend, omdat zij op de ochtenden meer energie heeft. Er volgt een stemronde waarin 17 mensen voor de zaterdag zijn, 5 voor de donderdagavond en 3 voor vrijdagochtend.
Er volgt een stemronde waarin 17 mensen voor de zaterdag zijn, 5 voor de donderdagavond en 3 voor vrijdagochtend.
De gesprekleider laat dan de minderheden aan het woord: Wat hebben jullie nodig om toch met het voorstel van zaterdagochtend in te kunnen stemmen? Dan blijkt vervolgens dat een aantal van hen in de zomer graag de zaterdag vrijhouden voor andere activiteiten. Vervolgens kan iedereen er mee instemmen in de zomermaanden wordt uit te wijken naar een andere dag en tijd.’
Binnen of buiten de cirkel
‘Binnen Deep Democracy worden deelnemer soms ook uitgenodigd op niet-verbale wijze hun standpunt duidelijk te maken. Bijvoorbeeld door in of juist buiten een cirkel plaats te nemen. Dat maakt je nog bewuster van je keuze. Ook daar zal ik in de workshop voorbeelden van geven. ‘
‘Deze gesprekmethode vraagt wel wat van de gespreksleider. Die mag niet in de verleiding komen over de argumenten van de minderheid heen te stappen.
De gespreksleider mag niet in de verleiding komen over de argumenten van de minderheid heen te stappen.
Het is dan fijn wanneer de gesprekleider geen (uitgesproken) mening over het onderwerp heeft, of in de discussie zijn of haar mening door een andere medestander laat verwoorden (en eventueel laat stemmen).
‘De meerwaarde van Deep Democracy zit vooral in het snel boven water krijgen van verschillen. Je gaat vrij direct op je doel af en maakt gebruik van de wijsheid die er in verschil van mening zit.’
Meer weten?
Op de website van deepdemocracy lees je er veel meer over deze gesprekstechniek. Ook worden er enkele boeken genoemd die over dit onderwerp zijn gepubliceerd.
Op vrijdag 21 april 2023 organiseert de LVGO een workshop over Deep Democracy onder leiding van Gabriëlle Verbeek. Kijk hier voor het programma en aanmelding.
[tekst] Yolanda Stil
Geef een reactie