Heb meer aandacht voor de woonbehoeften van 50-plussers en pak een actieve rol in de realisatie daarvan. KBO-Brabant en de LVGO bundelen hun krachten om gemeenten aan te sporen aanjager in plaats van vertragende factor te zijn als het gaat om zelfstandig wonen van senioren. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen roepen ze daartoe in 7 actiepunten op: 6 geadresseerd aan gemeenten, de zevende aan de kiezer.
Het beleid van de overheid is erop gericht langer zelfstandig wonen te stimuleren. Dat doet zij onder andere door gemeenten aan te moedigen de woonbehoefte van senioren binnen de gemeente in kaart te brengen, de totstandkoming van meer nieuwe (geclusterde) woonzorgvormen voor hen te stimuleren en daarmee de doorstroming binnen de woningmarkt te stimuleren. Maar volgens KBO-Brabant en de LVGO kunnen gemeenten daarin veel actiever zijn dan nu het geval is.
Over KBO-Brabant
KBO-Brabant is een zelfstandige seniorenvereniging. Eén op de zes 50-plussers in Noord-Brabant is lid van deze vereniging: met circa 120.000 leden is zij een van de grootste landelijke seniorenverenigingen. Binnen de achterban van KBO-Brabant is grote behoefte aan een levensloopbestendige sociale woonomgeving. Voor de vereniging is wonen en zorg voor senioren een speerpunt in de belangenbehartiging van haar leden. KBO-Brabant ondersteunt haar achterban door woonprojecten voor en door senioren op de agenda van gemeenten te krijgen Tevens is zij een actief pleitbezorger van kleinschalige gemeenschappelijke woonprojecten. Simpelweg omdat dit de woonwens van veel senioren is. Meer informatie op de website van KBO-Brabant.
Struikelblokken voor gemeenschappelijk wonen
Voor startende woongemeenschappen is het vinden van een geschikte locatie een groot struikelblok. Het duurt vaak jaren om grond of een geschikt gebouw te vinden. De medewerking vanuit gemeenten om daadwerkelijk een woongemeenschap te realiseren is in de regel beperkt. Denk aan het gunnen van vrijkomende gemeentewerven aan projectontwikkelaars in plaats van aan nieuwe burgerinitiatieven van 50-plussers. Er zijn tergend lange procedures bij de gemeente die jaren slepen. Soms zijn initiatiefnemers van een woongemeenschap al overleden voordat het gebouw staat…!
Sociaal versus financieel belang
Binnen gemeenten bestaat een zekere tegenstrijdigheid tussen sociale doelen en financiële belangen. Deze ‘domeinen’ worden door verschillende afdelingen bemenst. Daar waar de Wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en het sociaal domein aan de orde zijn, mikt de gemeente op langer thuis wonen van senioren. Zij stelt woonadviseurs en voorlichters aan om ouderen desgewenst te laten verhuizen naar passende woningen. De afdeling die zich bezighoudt met bestemming van locaties en grond en de verkoop van panden of grond, gaat voor de hoofdprijs. Het komt regelmatig voor dat locaties die geschikt zijn voor seniorengroepen weggekaapt worden door vastgoedpartijen, die voor het luxe segment gaan bouwen.
6 Actiepunten voor gemeenten
Om in plaats van vertragende factor de aanjager te worden in het realiseren van woongemeenschappen 50-plus, roepen KBO-Brabant en de LVGO gemeenten in 6 actiepunten op tot daadkracht:
- Kom tot een actief beleid om leegkomende gebouwen en gronden beschikbaar te stellen voor wooninitiatieven van senioren. Het gaat hier om waardevol sociaal kapitaal, dat ten onrechte als economisch kapitaal op de markt wordt gebracht. Speculatie en opkopen door projectontwikkelaars is misschien goed voor de portemonnee van gemeenten. Het is niet gunstig voor de bevolking.
- Maak een concreet plan met tijdsplanning, voor het (laten) bouwen van gemeenschappelijke woonvormen van senioren.
- Geef burgers eigen regie bij gemeenschappelijk wonen. Initiatiefgroepen dienen een gelijkwaardige partij te zijn voor gemeenten, maar ook bouwers en financiers betrokken bij de totstandkoming van nieuwe woonvormen. Zie deze burgers als volwaardige samenwerkingspartners die participeren in elk (nieuw) woonproject. Als we willen dat senioren nu en in de toekomst eigen regie houden, dan zal dit ook hier een criterium moeten zijn.
- Pak als gemeente een aanjagende rol in plaats van een vertragende. Stel kwartiermakers aan die verbindend werken en bevoegdheden hebben om de stroperigheid te doorbreken.
- Wees ook in het huursegment aanjager, samen met woningcorporaties. Dat kan betaalbare seniorenwoningen en nieuwe woongemeenschappen kan opleveren. En maak prestatieafspraken over het geschikt maken van bestaande wooncomplexen voor gemeenschappelijk wonen voor senioren.
- Voorkóm dat zelfstandig wonen voor senioren alleen is weggelegd voor de welgestelden onder hen. Zelfstandig wonen moet toegankelijk zijn voor alle 50-plusseres, ongeacht inkomen, achtergrond of afkomst. Daarvoor in de ondersteuning vanuit de (lokale) overheid noodzakelijk.
De kiezer aan zet
- Kiezer, kijk bij de gemeenteraadsverkiezingen op 14, 15 en 16 maart 2022 naar het programma van de partij naar keuze. Blijft het bij mooie woorden of is er ook sprake van concrete voornemens voor de bouw van nieuwe seniorenwoningen? Gaat je volksvertegenwoordiger echt werk maken van burgerinitiatieven van 50-plussers? Stem. Jij bent aan zet!
Juni 2021 riep de LVGO haar achterban op gemeentelijke politieke partijen te enthousiasmeren gemeenschappelijk wonen van 50-plus in hun partijprogramma op te nemen.
Tekst: Yolanda Stil
Beeld: Yolanda Stil
Geef een reactie